Chìa khóa nào giúp người trẻ hiểu và làm việc với người lớn tuổi?
Trong quá trình mình làm việc mặc dù phải liên tục xử lý nhiều tính huống khác nhau, nhưng chung quy lại mình vẫn tuân thủ theo những nguyên tắc dưới đây...
Mở đầu một chương mới…
Ở độ tuổi 20, lúc ấy mình còn đang là cậu sinh viên năm 3, sắp sửa phải bước qua ngưỡng cửa lớn của cuộc đời, mình buộc phải đưa ra lựa chọn còn quan trọng và hồi hộp hơn cả kỳ thi tốt nghiệp “lựa chọn sau tốt nghiệp”. Có lẽ cũng như bao bạn đồng trang lứa mình cũng chẳng biết nên làm gì, và tương lai với mình rất mơ hồ, nhiều ngày sau mình cứ trăn trở và ám ảnh bởi câu hỏi ấy, mình quyết định đã đến lúc nên đi tìm câu trả lời cho chính mình. Mình hỏi han những người bạn xung quanh, và cả những thầy cô và mối qua hệ mà mình quen biết.
Cơ hội…
Được gợi ý từ mọi người, mình viết đơn tham gia vào cộng đồng để được rèn luyện nhiều hơn, mong hiểu hơn về chính bản thân mình, hoặc ít ra nhận được sự góp ý từ những người đi trước. May mắn mình tìm và được tham gia vào cộng đồng năng động, đa dạng cả về ngành nghề và thế hệ. Tại đây, mình tìm được con đường nghề nghiệp phù hợp với mình, mình lựa chọn trở thành freelance assistant.
Mình cũng là thế hệ giao thoa giữa những bạn trẻ (2003, 2005...) với những anh chị (1995, 1996 …) lớn tuổi hơn và tất nhiên mình thuộc nhóm những bạn trẻ. Trong quá trình làm việc hơn 6 tháng, mình quan sát được rằng “khi tiếp xúc và làm việc với người lớn tuổi, họ mang đến cho mình một phong cách làm việc riêng, một góc nhìn khác về công việc”.
Người lớn tuổi thì cẩn trọng, tỉ mỉ, dựa vào lý trí để giải quyết vấn đề, họ trầm ổn và toát lên sự tin cậy. Mình cũng nhận ra cách tiếp cận công việc, về kỳ vọng và mục tiêu giữa mình và họ có khoảng cách nhất định. Mình bắt đầu đối mặt với vấn đề mới có vẻ thách thức hơn đó là:
Với ít kinh nghiệm, ít kiến thức, chìa khóa nào giúp người trẻ như mình hiểu và làm việc với người lớn tuổi?
Kết thúc 6 tháng thử sức với vai trò thực tập sinh, mình được nhận vào với vai trò trợ lý, người dẫn dắt mình trong hơn 6 tháng là sếp mình hiện tại. Mình cũng thử nhìn lại hành trình hơn 6 tháng mình đã làm những gì để hiểu và làm việc được với người sếp này. Trong quá trình mình làm việc mặc dù phải liên tục xử lý nhiều tính huống khác nhau, nhưng chung quy lại mình vẫn tuân thủ theo những nguyên tắc dưới đây:
1. Tôn trọng kinh nghiệm và kiến thức của người lớn tuổi
Mình là đứa rất thích hỏi, vừa hay sếp mình lại là người tích cực chia sẻ. Mình hay hỏi những câu hỏi mở để khuyến khích người sếp chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức của mình. Mình hỏi về hành trình, những khó khăn, những lần muốn bỏ cuộc và làm thế nào để họ vượt qua được điều ấy để bước tiếp. Mỗi lần như vậy mình lắng nghe một cách chân thành.
Bởi mình hiểu, kiến thức này có được từ những thăng trầm, bao lần thất bại, mất mát để rút ra những bài học vỡ lòng. Qua đó mình cũng hiểu được lý do vì sao họ lại quyết định như vậy.
2. Tìm hiểu về kỳ vọng trong công việc
Điều này thực sự rất quan trọng, vì đây là “kim chỉ nam” giúp mình giảm bớt những áp lực không cần thiết trong công việc, tập trung vào xây dựng những kỹ năng chuyên môn giúp mình đạt được kỳ vọng ấy.
Sếp mình từng bảo:
Làm việc gì cũng vậy, đừng chỉ chăm chăm vào việc làm mà đánh mất phương hướng. Em phải nghĩ đến kết quả cuối cùng khi em làm việc này là gì? Và lên kế hoạch để đạt được nó. Có như vậy việc em làm và công sức em bỏ ra mới thực sự xứng đáng
3. Xây dựng lòng tin bằng sự chân thành và chuyên nghiệp
Mình luôn thẳng thắn và trung thực trong công việc, ngay khi làm sai mình luôn là người chủ động nhận lỗi và khắc phục ngay. Mình hướng tới một hình mẫu khiến người sếp “an tâm”. Nghĩa là khi nhận nhiệm vụ mình muốn mang đến cho họ cảm giác an tâm và không vướng bận.
Mình làm rõ vấn đề khi nhận việc, suy xét những vấn đề có thể xảy ra và luôn đi kèm giải pháp. Luôn chủ động hết mức có thể. Mình chỉ xin ý kiến khi thực sự cần và đã tìm hiểu qua nhiều lần trước đó. Mình muốn sản phẩm giao đến sếp đã là tốt nhất những gì mình có thể. Và luôn tích cực ghi nhận những điều góp ý cho lần sau.
4. Tìm kiếm sự hướng dẫn và hỗ trợ khi cần thiết
Mình hay ví von những người sếp lớn là những “quyển sách sống” để mình học tập. Học từ cách họ tư duy, giao tiếp, đưa ra quyết định và tương tác với đối tác. Hỏi họ về cách làm việc, cách họ ưu tiên các nhiệm vụ.
Ngoài việc tìm hiểu những kỳ vọng mà họ mong đợi ở mình. Một câu mà mình hay hỏi đó là “lộ trình nào để em có thể phấn đấu đạt được mục tiêu (x) trong 3 - 4 năm tới?” Trong hầu hết trường hợp sếp mình lắng nghe và góp ý một cách rất nghiêm túc. Có lẽ vì vậy mà mình có cho mình định hướng làm content creator, một con đường thực sự phù hợp cho chính mình.
5. Học cách lắng nghe và thấu cảm
Mình từng nghĩ sếp là một người “hoàn hảo”, nhưng tận mắt chứng kiến những áp lực mà một người sếp phải chịu mình mới biết những suy nghĩ trước đây trẻ con đến thế nào. Thực tế sếp vẫn là một con người, mà con người thì không ai hoàn hảo cả, tinh thần của họ cũng sẽ bị tổn thương nếu không được chữa lành, không được bộc bạch hay an ủi.
Học cách lắng nghe và thấu cảm giúp mình thấy được những khó khăn và áp lực mà sếp đang đối mặt. Là cách mà mình đồng hành cùng sếp mình vượt qua, mình cũng cố gắng thay đổi bản thân để giúp đỡ được sếp mình hơn thế nữa. Có như vậy mối quan hệ mới thực lâu bền được.
Gửi bạn
Một điểm không khó để nhận ra khi mình tiếp xúc với người lớn tuổi đó là bản thân mình có sự tiến bộ nhanh chóng, mình nhìn vấn đề chi tiết hơn, hiểu và thấu cảm hơn, và có chút dày dặn do ảnh hưởng từ những kinh nghiệm người sếp của mình.
Trong những năm tháng làm việc bài học lớn nhất mình có được đó là sự chủ động, tinh thần cầu tiến, biết cách vươn mình nắm bắt những cơ hội mới. Khi mình được cơ hội làm việc với những người sếp lớn và khó tính mình cũng rất áp lực, liên tục hoài nghi về bản thân, dẫu vẫn còn chất chứa nhiều nỗi sợ nhưng mình lựa chọn nắm bắt cơ hội này.
Cả hành trình dài nỗ lực giúp mình nhận ra mình còn có thể làm nhiều hơn thế nữa, mình bắt đầu tin vào bản thân nhiều hơn, tin vào chính nội lực và con người của mình và bước tiếp.
Và mình cũng đã biết cách lắng nghe nhiều hơn, thấu hiểu nhiều hơn và trở thành một người đồng hành đáng tin cậy, một người bạn với sếp không chỉ trong công việc mà cả trong cuộc sống thường ngày.
Nếu dành một lời khuyên cho cho bạn mình sẽ khuyên bạn rằng:
“Hãy tìm cho một người sếp, người mentor đáng tin cậy để bạn có thể học tập, có thể cho bạn những lời khuyên hữu ích, hướng dẫn bạn tìm ra được con đường phù hợp với chính mình. Và bạn sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian và công sức.”
➥Đọc thêm bài viết:
